Gebruikers van draadloze communicatie ondervinden vaak storing door zonnepaneelinstallaties. De storing kan dusdanig sterk zijn dat (nood)diensten geen gebruik kunnen maken van draadloze communicatie. Een slechte wifi of haperende GSM verbinding wordt steeds vaker herleid naar zonnepanelen op de eigen of naburige woning of bedrijfspand, Agentschap Telecom, dé toezichthouder op de ether van het Ministerie van Economische Zaken, heeft er de handen aan vol.
Oorzaken van storing door zonnepanelen
De oorzaken zijn vrijwel altijd omvormers die niet aan Europese richtlijnen voldoen en/of zonnepaneelinstallaties die niet volgens geldende richtlijnen normen aangelegd zijn. Die richtlijnen zijn er juist voor een veilige, efficiënte en storingsarme werking. Gevolg is dat omvormers radiogolven uitzenden over een zeer breed spectrum, waar allerlei (vitale) radiocommunicatie plaatsvindt.
Korte opname van storing op de korte golfband door een zonnepaneelinstallatie. De eigenaar koos voor een goedkope uitvoering, zodat de investering zo snel mogelijk wordt terugverdiend. Bij deze installatie waren installatiefouten gemaakt die onherroepelijk tot kortsluiting hadden geleid. De omvormers produceerden radiostoring die 1000x boven de norm lag.
Kortsluiting en brand
Een slecht aangelegde installatie geeft niet alleen radiostoring. Deze levert ook gevaar op voor bewoners en omwonenden. Er kan kortsluiting ontstaan met brand en zelfs elektrocutie tot gevolg. Op de bedrading van de zonnepanelen kan namelijk tot een paar honderd Volt levensgevaarlijke spanning staan. Lees ook het artikel van RTL Nieuws over brand door zonnepanelen.
Installatierichtlijnen om ellende te voorkomen
Niet de panelen maar de omvormers zijn de bron van storing. De hoogfrequent techniek waarmee een omvormer de gelijkspanning van een zonnepaneel omzet naar 230 Volt wisselspanning, maakt dat de omvormer ook hoogfrequent radiostraling uitzendt. De bedradingen aan de omvormer werkt dan als zendantenne. Dit wordt voorkomen door goede aarding van de zonnepaneelinstallatie. De metalen behuizing van de omvormer werkt dan als een soort schild. Radiostraling wordt dan afgevoerd naar aarde in plaats uitgezonden. De metalen montagematerialen en de aluminium randen van de panelen zelf kunnen ook als antenne werken, dus moeten ook geaard worden. Soms is het nodig om de aarding van het huis eerst te verbeteren.
- Informeer altijd je verzekeraar als je eigenaar van het pand bent; zij stellen wellicht eisen aan de installatie als onderdeel van de dekking.
- Schaf alleen een installatie aan die een CE-markering en Nederlandstalige documentatie heeft en daarmee aan de normen voldoet.
- Voorkom lussen in de bedrading bij aanleg; rol bedrading nooit op (versterkt de werking als antenne) en leg de plusdraad en mindraad van de panelen parallel aan elkaar.
- Gebruik ferrietringen of klapferriet bij de ingangen en uitgangen van omvormers. Trek plus- en minkabel bij voorkeur door dezelfde ferrietring heen. Materiaal #31 (merk Fair-Rite of Amidon) is het meest geschikt.
- Pas eventueel lijnfilters toe aan de ingang/uitgang van de omvormers. Van het merk Schaffner zijn er filters speciaal voor zonnepaneelinstallaties.
- Voorkom het gebruik van optimizers; dit zijn zeer ernstige stoorbronnen. Ze zijn alleen effectief als er voor lange tijd schaduw over een flink deel van de panelen valt.
- Vraag zwart-op-wit een garantie aan de installateur dat de installatie voldoet aan de geldende EMC-normen. Kan de installateur die niet geven of weet die niet waar je het over hebt, kies dan direct voor een andere installateur.
- Ga NIET voor de goedkoopste aanbieding. Investeer in degelijk materiaal en een deskundige installatie. Dan ben je over de levensduur van de installatie vaak alsnog voordeliger uit.
- Omvormers van het Duitse merk SMA zijn een van de weinige types die nauwelijks storing op radiofrequenties geven. Vele andere merken, vaak van Chinese makelij, geven helaas veel problemen.
Zelf je zonnepanelen testen op radiostraling
Je kunt zelf testen of je eigen zonnepaneelinstallatie stoort op radiofrequenties? Neem dan een kortegolfontvanger of een radio met middengolf (AM) ontvangst. Houdt deze in de omgeving van de omvormer en/of de bedrading. Je hoort aan brom, harde ruis en ratels of je een installatie hebt die mogelijk niet voldoet. Andere indicatoren zijn slechte wifi ondanks hard signaal, draadloze muis of toetsenbord wat hapert, uitvallende Bluetooth verbinding, haperende babyfoon, enz.
Presentatie met richtlijnen downloaden
Een zonnepaneelinstallatie hoeft geen problemen te veroorzaken. Dan moet de installateur wel kundig zijn. Ben je van plan om zonnepanelen te nemen en heb je geen zin in problemen met draadloze communicatie in je huis, dat van de buren, zelfs de hele straat of met hulpdiensten? Of gaan je buren zonnepanelen installeren en heb jij geen trek in problemen met je draadloze communicatie? Download dan deze presentatie die toezichthouder Agentschap Telecom opstelde en deel het met de installateur. In deze presentatie staat uitgelegd waarom zonnepaneelinstallaties storing veroorzaken en richtlijnen voor aanleg om dat te voorkomen.